دیفای چیست؟ | با امور مالی غیر متمرکز بیشتر آشنا شوید

دیفای (DeFi) یا مالیات غیرمتمرکز، به معنای استفاده از تکنولوژی بلاک چین برای ایجاد سیستم های مالی غیرمتمرکز است. این پروتکل اولین بار در سال ۲۰۱۵ توسط یک توسعه دهنده به نام ویتالیک بوترین معرفی شد و در سال ۲۰۱۶ به صورت عمومی در دسترس قرار گرفت. این فناوری امکان ایجاد و اجرای قراردادهای هوشمند را فراهم می کند که نیازی به واسطه های مرکزی مانند بانک ها و بورس ها ندارند. در واقع، این تکنولوژی به کاربران اجازه می دهد مالیات را در زمینه هایی مانند اعطای وام، تجارت، بیمه و معاملات دیگر، بدون نیاز به واسطه های مرکزی پیش ببرند.

کاربردهای دیفای چیست؟

این فناوری شامل یک سری ابزار و سرویس‌های مالی است که بر پایه بلاک چین عمل می‌کند و به افراد امکان می‌دهد تا بدون نیاز به واسطه‌های مالی سنتی، به صورت مستقیم با یکدیگر تعامل داشته و مبادلات مالی را انجام دهند. در واقع، این سیستم غیر متمرکز به صورت یک فرایند اتوماتیک و بدون دخالت انسانی اقدام به تنظیم، اجرا و ثبت قراردادهای هوشمند می‌کند. برخی از مهم ترین کاربردهای آن در ادامه آورده شده اند.

تبادل ارز دیجیتال

اصلی‌ترین کاربرد دیفای در حوزه ارزهای دیجیتال است. با استفاده از تکنولوژی بلاک چین، افراد می‌توانند به صورت مستقیم و بدون واسطه، ارزهای دیجیتال را به یکدیگر انتقال دهند و تراکنش‌های مالی را انجام دهند. این امر منجر به کاهش هزینه‌ها و زمان مورد نیاز برای انجام تراکنش‌ها می‌شود.

خرید و فروش سهام

علاوه بر تبادل ارزهای دیجیتال، این فناوری در حوزه بورس و معاملات سهام نیز کاربرد دارد. با استفاده از تکنولوژی بلاک چین، افراد می‌توانند به صورت مستقیم و بدون واسطه، سهام را خرید و فروش کنند. این امر منجر به افزایش شفافیت و کاهش هزینه‌ها در معاملات سهام می‌شود.

اعطا وام

همچنین این سیستم در حوزه وام‌دهی و تسهیلات اعتباری نیز کاربرد دارد. با استفاده از تکنولوژی بلاک چین، افراد می‌توانند به صورت مستقیم و بدون واسطه، وام بگیرند و تسهیلات اعتباری دریافت کنند. این امر منجر به کاهش هزینه‌ها و زمان مورد نیاز برای دریافت وام می‌شود.

اعطا بیمه

این فناوری در حوزه بیمه و تأمین مالی نیز کاربرد دارد. با استفاده از تکنولوژی بلاک چین، افراد می‌توانند به صورت مستقیم و بدون واسطه، بیمه بگیرند و مبادلات مالی مربوط به بیمه را انجام دهند. این امر منجر به افزایش شفافیت و کاهش هزینه‌ها در بیمه و تأمین مالی می‌شود.

مزایای دیفای

دیفای (DeFi) یک عبارت جدید در صنعت رمزارزها است که به سرعت توجه متخصصان و عموم مردم را به خود جلب کرده است زیرا از مزایای زیادی برخوردار است.

حذف نیاز به واسطه‌های مالی

در این سیستم، تمام تراکنش‌ها، قراردادها و توافق‌ نامه‌ها به صورت عمومی و شفاف در شبکه بلاک چین ثبت می‌شوند و هیچ یک از طرفین تراکنش نیازی به اعتماد به طرف دیگر ندارند. در سیستم‌های متمرکز، بانک‌ها، بورس‌ها و دیگر واسطه‌ها نقش اصلی را در تسهیل تراکنش‌ها و اعتبارسنجی طرفین ایفا می‌کنند. اما در این فناوری غیر متمرکز، هیچ نیازی به اعتماد به واسطه نیست و تمام تراکنش‌ها به صورت خودکار و بدون نیاز به تأیید انسانی انجام می‌شوند. این باعث می‌شود تا تراکنش‌ها بسیار سریع‌تر انجام شوند و هزینه‌های تراکنش نیز به شدت کاهش یابد.

قابلیت دسترسی برای همه

در سیستم متمرکز، برخی افراد و کشورها از سیستم‌های مالی بین‌المللی محروم هستند و نمی‌توانند به آن دسترسی داشته باشند. اما در این سیستم غیر متمرکز، هر کسی که دسترسی به اینترنت داشته باشد، می‌تواند به این سیستم دسترسی داشته باشد و از خدمات مالی آن بهره‌برداری کند. این مسئله می‌تواند برای کشورهای در حال توسعه و افرادی که در مناطق دورافتاده زندگی می‌کنند، بسیار مفید باشد.

توسعه و اجرای قراردادهای هوشمند

قراردادهای هوشمند، قراردادهایی هستند که بر اساس شرایط و قوانین قبلی تعریف شده، خودکار اجرا می‌شوند. در سیستم متمرکز، این قراردادها نیاز به تأیید انسانی دارند و اجرای آن‌ها زمان‌بر و پیچیده است. اما در این سیستم، قراردادهای هوشمند به صورت خودکار اجرا می‌شوند که این باعث می‌شود تا سرعت فرآیندهای مالی بالاتر برود.

با توجه به این مزایا، سیستم غیرمتمرکز به سرعت در حال رشد است و بسیاری از شرکت‌ها و تیم‌ها در حال توسعه و پیشرفت در این حوزه هستند. اما لازم به ذکر است که همچنان برخی چالش‌ها و مسائل قابل توجهی در این صنعت وجود دارند که نیاز است مورد توجه قرار گیرند.

معایب دیفای

اگرچه این فناوری باعث تحول در صنعت مالی شده است و مزایا و فواید قابل توجهی دارد، اما معایبی نیز دارد که در ادامه به بررسی آنها می پردازیم.

نقص های امنیتی

یکی از بزرگترین معایب قابل ذکر، نقص های امنیتی است. با توجه به اینکه تمام فرایند ها به صورت غیرمتمرکز انجام می‌شوند و هیچ مؤسسه مرکزی برای تأیید و تأمین امنیت تراکنش ها وجود ندارد، سامانه دیفای بسیار آسیب پذیر است. حملات هکری، کد بدافزاری و نقص های امنیتی می توانند باعث سرقت ارزهای رمزنگاری شده و خسارات مالی جدی برای کاربران شوند.

عدم تنظیم و حمایت قانونی

در حال حاضر، قوانین و مقررات کافی درباره دیفای وجود ندارد. این موضوع باعث می شود که کاربران در معاملات خود با مشکلات قانونی مواجه شوند. عدم تنظیم و حمایت قانونی می تواند باعث سو استفاده و تقلب شود.

نرخ بهره و نرخ تضمین شده

یکی از مزایای این سیستم نرخ بهره بالا برای سرمایه گذاران است. اما این نرخ بهره بالا ممکن است به علت عدم تناسب با بازده واقعی سرمایه گذاری ها، به نرخ تضمین شده تبدیل شود. در این صورت، سرمایه گذاران ممکن است خسارت مالی بزرگی ببینند.

عدم شفافیت

یکی دیگر از معایب، عدم شفافیت است. در صنعت مالی سنتی، اطلاعات مالی به صورت عمومی در دسترس هستند و افراد می توانند به راحتی اطلاعات لازم را بررسی کنند. اما در این فناوری، تراکنش ها و اطلاعات مالی به صورت عمومی قابل دسترسی نیستند و این موضوع می تواند باعث کاهش اعتماد عمومی شود.

برنامه‌های دیفای کجا اجرا می‌شوند؟

برنامه‌های مالی غیرمتمرکز، که از زیرساخت بلاک چین استفاده می‌کنند، در سامانه‌های غیرمتمرکز اجرا می‌شوند. این سامانه‌ها به صورت یک شبکه بلاک چین عمل می‌کنند که توسط افرادی که به آن متصل هستند، تحت نظر نیروهای قدرتمندی قرار دارد. برنامه‌های دیفای در این شبکه‌ها به صورت متمرکز اجرا نمی‌شوند و همه کنترل و مالکیت اطلاعات و تراکنش‌ها بر عهده افراد مختلفی است که در شبکه حضور دارند.

برای اجرای برنامه‌های آن، افراد از واسطه‌های رمزارز استفاده می‌کنند. این واسطه‌ها که به عنوان دی‌اپ (DApps) نیز شناخته می‌شوند، برنامه‌های این سیستم را بر روی بلاک چین اجرا می‌کنند و امکان انجام تراکنش‌ها و عملیات مالی را فراهم می‌کنند. برای استفاده از این برنامه‌ها، کاربران نیاز به یک کیف پول رمزارزی دارند که امکان نگهداری رمزارزها و انجام تراکنش‌ها را برای آن‌ها فراهم می‌کند.

این برنامه ها در شبکه‌های بلاک چین مختلفی می‌توانند اجرا شوند، اما بیشتر در شبکه‌های بزرگی مانند اتریوم (Ethereum) اجرا می‌شوند. اتریوم یکی از محبوب‌ترین بلاک چین‌ها برای برنامه‌های این فناوری است و اکوسیستم گسترده‌ای از برنامه‌ها و سرویس‌های مالی غیرمتمرکز را در اختیار کاربران قرار می‌دهد.

این برنامه‌ها در بلاک چین اتریوم با استفاده از زبان برنامه‌نویسی Solidity نوشته می‌شوند. این زبان برنامه‌نویسی برای توسعه برنامه‌های هوشمند در بلاک چین اتریوم طراحی شده است و امکان اجرای قراردادهای هوشمند را فراهم می‌کند. برنامه‌های دیفای ممکن است شامل قراردادهای هوشمندی باشند که عملیات مالی و تراکنش‌ها را بر اساس شرایط قرارداد تعریف شده، انجام می‌دهند.

برنامه‌هایی که در بلاک چین اجرا می‌شوند، معمولاً توسط افراد و شرکت‌ها برای ارائه خدمات مالی متنوعی مورد استفاده قرار می‌گیرند. این برنامه‌ها می‌توانند شامل صرافی های رمزارزی، قرض‌ها، اعتبارات، بیمه‌ها و سایر ابزارهای مالی باشند که به صورت غیرمتمرکز در دسترس کاربران قرار می‌گیرند.

با توجه به رشد روزافزون بلاک چین و اهمیت آن در سیستم های مالی، استفاده از محصولات دیفای به عنوان یک روش مبادله و ذخیره سازی دارایی ها در آینده بسیار شایع خواهد شد. این فناوری نه تنها مزایای مالی برای کاربران فراهم می‌کند، بلکه امنیت و شفافیت بیشتری را نیز به سیستم های مالی ارائه می‌دهد. در نتیجه با توجه به توانایی‌ها و مزایای دیفای، انتظار می‌رود که در آینده‌ای نزدیک، این فناوری به طور گسترده‌تری در صنعت مالی مورد استفاده قرار بگیرد و تغییرات بزرگی در روش‌های مالی و تجاری جهانی ایجاد کند.