ارز دیجیتال تزوس یک پلتفرم قرارداد هوشمند است که مانند اتریوم، به کاربران اجازه می‌دهد برنامه‌های غیرمتمرکز (dApps) و قراردادهای هوشمند را ایجاد و اجرا کنند. یکی از ویژگی‌های منحصر به فرد تزوس، مکانیزم ارتقاء خودکار آن است که به شبکه اجازه می‌دهد بدون نیاز به هارد فورک، به‌روزرسانی‌ها را اعمال کند. این ویژگی به شبکه امکان می‌دهد تا به طور مداوم و به صورت دموکراتیک توسعه یابد، جایی که پیشنهادات به‌روزرسانی توسط جامعه رأی‌گیری می‌شوند.
تزوس با استفاده از یک الگوریتم اثبات سهام موسوم به Liquid Proof of Stake (LPoS) کار می‌کند. در این سیستم، دارندگان توکن‌ها می‌توانند به عنوان اعتبارسنجان (validators) عمل کنند یا سهام خود را به سایر اعتبارسنجان اعطا کنند تا در فرآیند تأیید تراکنش‌ها و ایجاد بلوک‌های جدید مشارکت داشته باشند.
توکن بومی شبکه تزوس، XTZ یا تز (Tez) نام دارد که برای پرداخت کارمزدها، اجرای قراردادهای هوشمند و مشارکت در مکانیزم اجماع شبکه استفاده می‌شود. شبکه تزوس به دلیل تمرکز بر امنیت، کارایی و توانایی تطبیق با تغییرات فناوری، به عنوان یکی از پلتفرم‌های قرارداد هوشمند پیشرفته در نظر گرفته می‌شود.
تاریخچه ارز دیجیتال تزوس
تزوس توسط آرتور و کاتلین بریتمن ابداع شد. ایده برای تزوس در سال ۲۰۱۴ مطرح شد. آن‌ها در اوایل سال ۲۰۱۷ از طریق یک عرضه اولیه سکه (ICO) به جمع‌آوری بودجه برای پروژه پرداختند.
عرضه اولیه سکه (ICO)
در جولای ۲۰۱۷، تزوس یکی از بزرگترین ICOها را در آن زمان انجام داد، که در آن حدود ۲۳۲ میلیون دلار جمع‌آوری شد. این عملکرد نشان‌دهنده سطح بالایی از علاقه و اعتماد به پروژه بود.
چالش‌ها و حواشی
پس از ICO، این دارایی با چالش‌هایی از جمله اختلافات داخلی و دعاوی حقوقی مواجه شد که باعث تأخیر در راه‌اندازی شبکه اصلی شد. این مسائل در نهایت حل شدند و به تقویت ساختار حکمرانی و مدیریتی پروژه کمک کردند.
راه‌اندازی شبکه اصلی
شبکه اصلی تزوس در سپتامبر ۲۰۱۸ راه‌اندازی شد، که نقطه عطفی در توسعه پروژه بود. از آن زمان، تزوس به توسعه و بهبود پلتفرم خود ادامه داده و جامعه‌ای فعال و رو به رشد را پیرامون خود جمع آوری کرده است.
تکامل مداوم
تزوس از زمان راه‌اندازی خود شاهد به‌روزرسانی‌های متعددی بوده است، که همگی از طریق سیستم حکمرانی آن‌چینی آن انجام شده‌اند. این به‌روزرسانی‌ها شامل بهبودهایی در امنیت، کارایی و قابلیت استفاده پلتفرم بوده‌اند.
ویژگی‌های ارز دیجیتال تزوس
تزوس (Tezos) یک پلتفرم بلاک چین است که برای پشتیبانی از قراردادهای هوشمند و برنامه‌های غیرمتمرکز طراحی شده است. تزوس با هدف ارائه یک ساختار بلاک چین قابل ارتقا، ایمن و قابل تطبیق پیشرفته، توسعه یافته است. در زیر به برخی از ویژگی‌های کلیدی و منحصر به فرد این دارایی اشاره می‌کنیم.
۱. ارتقاء خودکار و حکمرانی آن چین
یکی از ویژگی‌های باارزش این دارایی، سیستم حکمرانی آن چینی است که اجازه می‌دهد به‌روزرسانی‌ها از طریق رأی‌گیری درون شبکه‌ای انجام شود. این سیستم به تزوس اجازه می‌دهد بدون نیاز به فورک‌های سخت (که می‌توانند جامعه را تقسیم کنند)، خود را ارتقا دهد.
۲. اثبات سهام اجاره شده(LPoS)
تزوس از الگوریتم اجماع اثبات سهام (LPoS) استفاده می‌کند که یک نسخه تعدیل شده و پیشرفته‌تر از اثبات سهام (PoS) است. در این سیستم، دارندگان توکن‌ها می‌توانند به طور مستقیم در فرآیند اعتبارسنجی تراکنش‌ها و تولید بلوک‌ها مشارکت کنند یا سهام خود را به سایر اعتبارسنج‌ها واگذار کنند.
۳. تمرکز بر امنیت
پلتفرم تزوس با استفاده از زبان برنامه‌نویسی فرمالی مانند Michelson، که امکان تجزیه و تحلیل ریاضی کد قراردادهای هوشمند را فراهم می‌کند، بر امنیت تمرکز دارد. این امر به کاهش خطر باگ‌ها و آسیب‌پذیری‌های امنیتی کمک می‌کند.
۴. قابلیت تطبیق پذیری
تزوس طراحی شده است تا با تغییرات فناوری و نیازهای کاربری تطبیق پیدا کند. ساختار حکمرانی و ارتقای آن اجازه می‌دهد تا پلتفرم بدون درگیری یا تقسیم‌بندی جامعه، خود را به روز نگه دارد.
۵. پایداری اقتصادی
مکانیزم‌های انگیزشی درون شبکه تزوس به گونه‌ای طراحی شده‌اند که به حفظ پایداری اقتصادی کمک می کند.
الگوریتم اجماع در شبکه تزوس چگونه است؟
شبکه تزوس (Tezos) از یک الگوریتم اجماع منحصر به فرد به نام اثبات سهام اجاره شده (Liquid Proof of Stake – LPoS) استفاده می‌کند. این الگوریتم یک تکامل از مدل سنتی اثبات سهام (Proof of Stake – PoS) است و ویژگی‌های خاصی را ارائه می‌دهد که شبکه تزوس را از سایر بلاک چین‌ها متمایز می‌کند. در ادامه به بررسی جزئیات الگوریتم اجماع شبکه تزوس و نحوه کارکرد آن می‌پردازیم.
مشارکت در اجماع
در سیستم LPoS، دارندگان توکن‌های XTZ می‌توانند به طور مستقیم در فرایند اجماع و تأیید تراکنش‌ها مشارکت کنند. این فرآیند از دو روش اصلی پیروی می‌کند.
۱. بیکینگ (Baking)
بیکینگ فرآیندی است که در آن یک دارنده توکن به عنوان “بیکر” (Baker) عمل می‌کند، که معادل اعتبارسنج یا ماینر در سایر بلاک چین‌ها است. بیکرها مسئول تولید بلوک‌های جدید و تأیید تراکنش‌ها هستند. برای شرکت در بیکینگ، یک دارنده توکن باید حداقلی از توکن‌های XTZ را “استیک” کند یا به اصطلاح، سهام بگذارد.
۲. واگذاری سهام (Delegation)
دارندگان توکن که تمایل یا توانایی شرکت مستقیم در بیکینگ را ندارند، می‌توانند سهام خود را به بیکرهای دیگر واگذار کنند. این اجازه می‌دهد که حتی دارندگان با سهام کم نیز بتوانند در فرآیند اجماع مشارکت کرده و پاداش دریافت کنند.
ویژگی‌های کلیدی LPoS
امنیت و کارایی: LPoS طراحی شده است تا امنیت و کارایی شبکه تزوس را تضمین کند. با تشویق دارندگان توکن به مشارکت فعال، شبکه می‌تواند از حملات مختلف مانند حمله ۵۱٪ محافظت کند.
کاربرد های ارز دیجیتال تزوس
تزوس (Tezos) به دلیل قابلیت‌های پیشرفته و مکانیزم حکمرانی منحصر به فردش، کاربردهای متنوع و گسترده‌ای در حوزه‌های مختلف دارد. این پلتفرم بلاک چین با تمرکز بر امنیت، قابلیت تطبیق‌پذیری و پایداری برای توسعه و اجرای قراردادهای هوشمند و برنامه‌های غیرمتمرکز (dApps) طراحی شده است. در ادامه به برخی از کاربردهای اصلی تزوس اشاره می‌کنیم.
۱. قراردادهای هوشمند
تزوس یک پلتفرم ایده‌آل برای توسعه و اجرای قراردادهای هوشمند است که در آن می‌توان قوانین و توافقات مالی، حقوقی و سایر انواع تعاملات را به صورت خودکار و بدون نیاز به واسطه‌های سنتی اجرا کرد.
۲. برنامه‌های غیرمتمرکز (dApps)
با توجه به پشتیبانی تزوس از قراردادهای هوشمند، توسعه‌دهندگان می‌توانند برنامه‌های غیرمتمرکز متنوعی را در حوزه‌های مختلف مانند بازی‌ها، (DeFi)، بیمه و سایر خدمات روی این شبکه ایجاد کنند.
۳. توکن‌سازی دارایی‌ها و اوراق بهادار
تزوس می‌تواند برای ایجاد، مدیریت و معامله توکن‌های نماینده دارایی‌های واقعی یا اوراق بهادار مورد استفاده قرار گیرد. این امر به شفافیت و کارایی بازارهای مالی کمک می‌کند و امکان دسترسی گسترده‌تر به سرمایه‌گذاری‌ها را فراهم می‌آورد.
۴. سیستم‌های رأی‌گیری و حکمرانی
مکانیزم حکمرانی آن‌چین تزوس می‌تواند به عنوان الگویی برای ایجاد سیستم‌های رأی‌گیری و حکمرانی دیجیتالی در سازمان‌ها، انجمن‌ها و حتی کشورها به کار رود. این سیستم‌ها می‌توانند به افزایش شفافیت و کاهش تقلب کمک کنند.
چالش های پیش روی ارز دیجیتال
هرچند ارز دیجیتال تزوس (XTZ) و پلتفرم آن ویژگی‌های مثبت و نوآورانه‌ای دارند، مانند هر فناوری دیگری، چالش‌ها و معایبی نیز با آن‌ها همراه است. در ادامه به برخی از معایب ارز دیجیتال XTZ و پلتفرم تزوس اشاره می‌کنیم.
۱. رقابت شدید
تزوس در بازار پر رقابت پلتفرم‌های قرارداد هوشمند قرار دارد، جایی که رقبای قدرتمندی مانند اتریوم، بایننس اسمارت چین و پولکادات فعالیت می‌کنند. این می‌تواند جذب توسعه‌دهندگان و کاربران جدید را برای تزوس دشوار کند.
۲. پیچیدگی حکمرانی
مکانیزم حکمرانی آن‌چینی تزوس، با وجود اینکه نوآورانه و کارآمد است، می‌تواند برای برخی کاربران پیچیده و دشوار باشد. درک فرآیند تصمیم‌گیری و مشارکت فعال در آن ممکن است برای همه کاربران آسان نباشد.
۳. چالش‌های مقیاس‌پذیری
هرچند تزوس قابلیت‌های قابل توجهی برای ارتقاء و بهبود دارد، اما مانند سایر بلاک چین‌ها، با چالش‌های مربوط به مقیاس‌پذیری مواجه است. افزایش تعداد کاربران و تراکنش‌ها می‌تواند بر عملکرد شبکه تأثیر بگذارد.
۴. درگیری‌های اولیه
تزوس در ابتدای راه‌اندازی با درگیری‌های داخلی و حقوقی روبرو شد که می‌تواند بر اعتماد به پلتفرم تأثیر منفی گذاشته باشد. اگرچه این مشکلات به نظر مرتفع شده‌اند، اما آثار آن‌ها ممکن است هنوز بر برداشت کاربران و سرمایه‌گذاران تأثیر بگذارد.
۵. نوسانات قیمت
مانند سایر ارزهای دیجیتال، XTZ نیز دارای نوسانات قیمتی است که می‌تواند برای سرمایه‌گذاران و کاربران ریسک ایجاد کند. نوسانات شدید قیمت می‌تواند بر تصمیم‌گیری‌های مربوط به سرمایه‌گذاری و استفاده از پلتفرم تأثیر بگذارد.
آینده ارز دیجیتال تزوس
آینده تزوس (Tezos)، همانند هر پروژه ارز دیجیتال یا فناوری بلاک چین دیگری، به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله پذیرش توسط کاربران و توسعه‌دهندگان، رقابت در بازار ارزهای دیجیتال، توانایی‌های فنی و نوآوری‌های مداوم. با این حال، چندین عامل کلیدی وجود دارد که می‌تواند نشان‌دهنده چشم‌انداز مثبتی برای آینده تزوس باشد.
۱. تمرکز بر نوآوری و ارتقاء پایدار
تزوس با ساختار حکمرانی آن‌چینی خود و توانایی اجرای به‌روزرسانی‌ها بدون نیاز به هارد فورک، خود را به عنوان یک پلتفرم قابل تطبیق و پایدار معرفی می‌کند. این امکان برای واکنش به تغییرات فناوری و نیازهای بازار از اهمیت بالایی برخوردار است.
۲. افزایش پذیرش در صنایع مختلف
تزوس به دلیل امنیت بالا و قابلیت اطمینانش در حال جلب توجه صنایع مختلف است، از جمله بازی‌ها، فاینانس غیرمتمرکز (DeFi)، هنر دیجیتال و توکن‌های غیرقابل تعویض (NFTs). این تنوع کاربرد می‌تواند به رشد بلندمدت پلتفرم کمک کند.
۳. جامعه فعال و رو به رشد
تزوس از یک جامعه فعال و پشتیبانی‌کننده برخوردار است که می‌تواند در نوآوری و افزایش پذیرش آن نقش مهمی ایفا کند. جامعه‌ای که درگیر فرآیند توسعه و حکمرانی است، می‌تواند به پایداری و توسعه مداوم کمک کند.
۴. پروژه‌ها و همکاری‌های استراتژیک
تزوس همچنین از طریق همکاری‌ها و شراکت‌های استراتژیک با سایر شرکت‌ها و پروژه‌ها، به دنبال گسترش کاربردهای خود است. این همکاری‌ها می‌تواند به افزایش قابلیت‌های شبکه و پذیرش گسترده‌تر کمک کند.
کیف پول مناسب ارز دیجیتال تزوس
برای نگهداری و مدیریت ارز دیجیتال تزوس (XTZ)، کاربران نیاز به استفاده از کیف پول‌های دیجیتال دارند که با شبکه تزوس سازگار باشند. این کیف پول‌ها به کاربران امکان می‌دهند تا توکن‌های XTZ خود را ذخیره، ارسال، دریافت و گاهی اوقات در فعالیت‌هایی مانند بیکینگ (استیکینگ) شرکت کنند. در ادامه به برخی از محبوب‌ترین کیف پول‌های تزوس اشاره می‌کنیم.
تزباکس
TezBox یکی از اولین کیف پول‌های رابط کاربری گرافیکی (GUI) برای تزوس بود که امکاناتی مانند ذخیره‌سازی امن، انتقال و استیکینگ توکن‌های XTZ را فراهم می‌کند.
Galleon Wallet
Galleon یک کیف پول دسکتاپ متن‌باز برای کاربران تزوس است که توسط Cryptonomic توسعه یافته است. این کیف پول تمرکز زیادی بر امنیت و سهولت استفاده دارد.
Kukai Wallet
Kukai یک کیف پول وب است که امکان دسترسی مستقیم از طریق مرورگر وب را بدون نیاز به نصب اضافی فراهم می‌کند. کاربران می‌توانند با استفاده از کلیدهای خصوصی یا ادغام DirectAuth (مانند حساب‌های گوگل) به توکن‌های XTZ خود دسترسی پیدا کنند.
اتمیک ولت
Atomix یک کیف پول موبایل است که برای کاربران iOS و Android در دسترس است. این کیف پول امکان مدیریت آسان XTZ و سایر ارزهای دیجیتال را فراهم می‌کند.
لجر نانو اس
برای کاربرانی که به دنبال امنیت بالاتری هستند، کیف پول‌های سخت‌افزاری مانند Ledger Nano S یا Ledger Nano X گزینه‌های مناسبی هستند. این دستگاه‌ها امکان ذخیره‌سازی توکن‌های XTZ را در یک دستگاه فیزیکی ارائه می‌دهند که از رایانه یا دستگاه موبایل جدا است، به این ترتیب امنیت سطح بالایی را فراهم می‌آورند.
