ارزهای دیجیتال جایگزین امنی برای حساب‌های بانکی شدند؟

ارزهای دیجیتال در دهه اخیر به یکی از مهم‌ترین موضوعات در دنیای مالی تبدیل شده‌اند. بسیاری از مردم در جستجوی گزینه‌های جدید برای پس‌انداز و سرمایه‌گذاری هستند . آیا ارزهای دیجیتال می‌توانند جایگزین حساب‌های بانکی و پس‌انداز سنتی شوند؟ این موضوع یکی از سوالات مهمی است که به‌ویژه با توجه به رشد فناوری مالی (فین‌تک) و نوآوری‌هایی مثل بلاکچین و پلتفرم‌های غیرمتمرکز مالی (DeFi) مطرح می‌شود. برای پاسخ به این سوال، باید به بررسی چندین جنبه از موضوع بپردازیم.

تفاوت‌های بنیادین میان ارزهای دیجیتال و حساب‌های پس‌انداز سنتی

حساب‌های پس‌انداز سنتی از دیرباز به عنوان یکی از امن‌ترین روش‌ها برای نگهداری پول و کسب سود کم، اما پایدار، شناخته شده‌اند. بانک‌ها معمولاً با ارائه نرخ بهره‌ای مشخص، مشتریان را تشویق به نگهداری پول در حساب‌های پس‌انداز می‌کنند. با این حال، در بسیاری از کشورها، نرخ بهره بانکی بسیار پایین است. به‌ویژه در شرایط فعلی که نرخ بهره در برخی نقاط حتی به نزدیک صفر یا منفی رسیده است.

در مقابل، ارزهای دیجیتال مانند بیت‌کوین و اتریوم برخلاف پول‌های فیات (مانند دلار یا یورو)، بدون نیاز به واسطه‌های مالی نظیر بانک‌ها، به صورت غیرمتمرکز مدیریت می‌شوند. این ارزها تحت تأثیر نوسانات بازار قرار دارند و می‌توانند در مدت کوتاهی ارزش بسیار زیادی پیدا کنند یا به شدت کاهش یابند. کریپتوکارنسی‌ها به طور کلی به جای ارائه بهره ثابت، بر مبنای سرمایه‌گذاری و تجارت استفاده می‌شوند و پتانسیل سوددهی بیشتری دارند، اما با ریسک‌های بیشتر نیز همراه هستند.

چگونه ارزهای دیجیتال در زندگی روزمره ما انقلاب کردند؟

 سوددهی ارزهای دیجیتال در مقایسه با حساب‌های پس‌انداز سنتی

یکی از دلایل اصلی که مردم به سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال تمایل پیدا کرده‌اند، سوددهی بالای آن‌ها در مقایسه با حساب‌های پس‌انداز سنتی است. در حالی که نرخ بهره در بسیاری از بانک‌ها کمتر از ۱ یا ۲ درصد است، ارزهای دیجیتال در دوره‌هایی از زمان سودهای چند صد درصدی یا حتی هزار درصدی را به سرمایه‌گذاران خود داده‌اند. برای مثال، بیت‌کوین از سال ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۱ شاهد رشد بسیار چشمگیری بوده است، به‌طوری که از چند سنت به ده‌ها هزار دلار رسید.

علاوه بر آن، مفاهیم جدیدی مانند ییلد فارمینگ (Yield Farming) و استیکینگ (Staking) در دنیای ارزهای دیجیتال به وجود آمده‌اند . این امر به افراد این امکان را می‌دهند که بدون فروش دارایی‌های دیجیتال خود، از آن‌ها سود کسب کنند. پلتفرم‌های غیرمتمرکز مالی (DeFi) این خدمات را ارائه می‌دهند و کاربران با قفل کردن ارزهای دیجیتال خود در قراردادهای هوشمند می‌توانند سودهایی به مراتب بیشتر از حساب‌های پس‌انداز سنتی به دست آورند.

به عنوان مثال، پلتفرم‌هایی مانند Aave یا Compound به کاربران امکان می‌دهند که با واریز ارزهای دیجیتال خود به این پلتفرم‌ها، نرخ‌های بهره قابل‌توجهی دریافت کنند. نرخ بهره در این پلتفرم‌ها بسته به نوع ارز دیجیتال و شرایط بازار می‌تواند بین ۴ تا ۲۰ درصد یا حتی بیشتر باشد. این نوع سوددهی بسیار فراتر از آن چیزی است که در حساب‌های پس‌انداز سنتی ممکن است.

 چالش‌های ارزهای دیجیتال به عنوان جایگزین پس‌انداز

با این حال، ارزهای دیجیتال برای جایگزینی کامل حساب‌های پس‌انداز سنتی با چندین چالش اساسی مواجه هستند. مهم‌ترین چالش‌ها شامل نوسانات قیمتی، امنیت و پیچیدگی‌های قانونی است:

این ارزهای دیجیتال را برای سرمایه‌گذاری به خاطر بسپارید

۱- نوسانات قیمتی

یکی از ویژگی‌های ذاتی ارزهای دیجیتال، نوسانات شدید قیمت آن‌ها است. این به معنای آن است که سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال می‌تواند با سودهای بالا همراه باشد، اما خطر زیان‌های سنگین را نیز به همراه دارد. به عنوان مثال، بیت‌کوین در دسامبر ۲۰۱۷ به حدود ۲۰,۰۰۰ دلار رسید، اما در سال ۲۰۱۸ به کمتر از ۴,۰۰۰ دلار سقوط کرد. چنین نوساناتی برای کسی که به دنبال یک مکان امن برای پس‌انداز پول خود است، می‌تواند نگرانی جدی ایجاد کند.

۲- امنیت

ارزهای دیجیتال به دلیل ماهیت دیجیتال و غیرمتمرکز خود، به شدت در برابر هک‌ها و سرقت‌های سایبری آسیب‌پذیر هستند. اگرچه فناوری بلاکچین به عنوان یکی از امن‌ترین فناوری‌های موجود شناخته می‌شود، اما بسیاری از صرافی‌ها و پلتفرم‌های مدیریت ارز دیجیتال با حملات امنیتی مواجه شده‌اند. برای مثال، هک صرافی Mt. Gox در سال ۲۰۱۴ منجر به از دست رفتن میلیون‌ها دلار بیت‌کوین شد.

۳- قوانین و مقررات

ارزهای دیجیتال همچنان در بسیاری از کشورها در حاشیه قوانین مالی و نظارتی قرار دارند. برخی کشورها مانند چین ارزهای دیجیتال را ممنوع کرده‌اند و برخی دیگر در حال تنظیم مقررات سختگیرانه برای استفاده از آن‌ها هستند. برای افرادی که به دنبال یک روش پایدار و قانونی برای پس‌انداز پول هستند، این عدم قطعیت قانونی می‌تواند یک عامل منفی باشد.

آینده پس‌انداز با ارزهای دیجیتال

با وجود این چالش‌ها، ارزهای دیجیتال در حال تبدیل شدن به بخشی از آینده مالی جهان هستند. پلتفرم‌های غیرمتمرکز مالی (DeFi) در حال ایجاد ابزارهای مالی جدیدی هستند .

این موضوع می‌توانند برخی از خدمات بانکی سنتی، مانند وام‌دهی و دریافت بهره، را به صورت غیرمتمرکز و با نرخ‌های جذاب‌تر ارائه دهند. همچنین، پروژه‌هایی مانند استیبل‌کوین‌ها (Stablecoins) که به ارزهای فیات مثل دلار یا یورو متصل هستند، امکان ارائه یک وسیله پس‌انداز پایدارتر با نوسانات کمتر را فراهم می‌کنند.

استیبل‌کوین‌ها مانند تتر (USDT) یا دای (DAI)، که ارزششان به دلار آمریکا گره خورده است، می‌توانند به عنوان جایگزین‌هایی با نوسان کمتر و امنیت بالاتر برای پس‌انداز استفاده شوند. این کوین‌ها به کاربران این امکان را می‌دهند که از نرخ‌های بهره در پلتفرم‌های DeFi استفاده کنند، بدون اینکه نگران نوسانات شدید ارزهای دیجیتال سنتی باشند.

در نهایت، ارزهای دیجیتال هنوز به طور کامل آماده نیستند که جایگزین حساب‌های پس‌انداز سنتی شوند، اما به سرعت در حال تکامل و پیشرفت هستند. برای افرادی که می‌توانند ریسک‌ها را مدیریت کنند و به دنبال سودهای بالاتر از بانک‌ها هستند، ارزهای دیجیتال می‌توانند گزینه جذابی باشند. با این حال، برای کسانی که به دنبال امنیت و ثبات بیشتری هستند، حساب‌های پس‌انداز سنتی همچنان یک گزینه مطمئن‌تر به نظر می‌رسد.

تلفیق این دو روش، یعنی نگهداری بخشی از دارایی‌ها در حساب‌های پس‌انداز سنتی و بخشی در ارزهای دیجیتال، می‌تواند رویکردی متعادل برای مدیریت ریسک‌ها و بهره‌برداری از فرصت‌های سوددهی باشد.